Jakie są objawy nietolerancji glutenu?

Nietolerancja glutenu jest stanem, który może wywoływać szereg objawów o różnym stopniu nasilenia i charakterze. Objawy te mogą dotyczyć wielu układów organizmu, od pokarmowego po neurologiczny. Nietolerancja glutenu obejmuje celiakię, alergię na gluten oraz nieceliakalną nadwrażliwość na gluten (NCGS). Każda z tych form nietolerancji może mieć inne objawy i wymagać innego podejścia diagnostycznego oraz leczniczego.

Celiakia

Celiakia, znana również jako choroba trzewna, jest autoimmunologiczną chorobą, która powoduje uszkodzenie kosmków jelitowych w wyniku spożycia glutenu. Gluten to białko występujące w pszenicy, życie, jęczmieniu i, w niektórych przypadkach, w owsie. Objawy celiakii mogą być bardzo różnorodne i obejmować:

• Bóle brzucha, wzdęcia, biegunki lub zaparcia.
• Utrata masy ciała lub niedobór masy ciała, zwłaszcza u dzieci.
• Opóźnienie dojrzewania płciowego.
• Uporczywe afty w jamie ustnej.
• Trudności w nauce i problemy z koncentracją.
• Zmęczenie i osłabienie.
• Niedobory witamin i składników mineralnych, co może prowadzić do anemii z niedoboru żelaza.
• Problemy skórne, takie jak wysypki, pokrzywka czy atopowe zapalenie skóry.
• Zaburzenia neurologiczne, w tym ataksja i neuropatie.

Alergia na gluten

Alergia na gluten jest mniej powszechna niż celiakia i może objawiać się natychmiastowymi reakcjami alergicznymi po spożyciu produktów zawierających gluten. Objawy mogą obejmować:

• Wysypkę lub zmiany skórne.
• Duszności i obrzęk dróg oddechowych.
• Pokrzywkę i świąd skóry.
• Bóle brzucha, wzdęcia i biegunki.

Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten (NCGS)

NCGS jest stosunkowo nowo zidentyfikowanym stanem, który może powodować objawy podobne do celiakii, ale bez uszkodzenia kosmków jelitowych i bez obecności przeciwciał charakterystycznych dla celiakii. Objawy NCGS mogą obejmować:

• Bóle brzucha i wzdęcia.
• Biegunki lub zaparcia.
• Zmęczenie i ból głowy.
• “Mgła mózgowa” i problemy z koncentracją.
• Bóle stawów i mięśni.

Diagnostyka i leczenie

Diagnostyka nietolerancji glutenu może być skomplikowana i wymagać szeregu badań, w tym badań krwi, endoskopii z biopsją jelita cienkiego oraz badań genetycznych. Leczenie polega przede wszystkim na przestrzeganiu diety bezglutenowej, która jest jedynym skutecznym sposobem na złagodzenie objawów celiakii i NCGS. W przypadku alergii na gluten, konieczne może być unikanie wszystkich produktów zawierających gluten oraz stosowanie leków przeciwhistaminowych lub innych leków przeciwalergicznych w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej.

Krótkie podsumowanie

Nietolerancja glutenu może mieć poważny wpływ na jakość życia i zdrowie. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie są kluczowe dla zapobiegania długoterminowym komplikacjom zdrowotnym. Osoby z podejrzeniem nietolerancji glutenu powinny skonsultować się z lekarzem w celu przeprowadzenia odpowiednich badań i ustalenia planu leczenia.